Region radomski: Barszcz Sosnowskiego ciągle niebezpieczny

Leśnicy w regionie radomskim usuwają barszcz Sosnowskiego. Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu stanowiska barszczu Sosnowskiego zostały zlokalizowane w trzech nadleśnictwach.

Barszcz Sosnowskiego stanowi zagrożenie dla ludzkiego zdrowia, a także roślin i zwierząt. O tym, jak duże stanowi niebezpieczeństwo, pisaliśmy wielokrotnie, m.in. TUTAJ. Roślina ta w tym roku pojawiła się w wielu miejscach Polski, m.in. Nowym Sączu, Pruszczu Gdańskim i Siedlcach.

Barszcz Sosnowskiego jest rośliną dwuletnią, dorastająca nawet do 3,5 m wysokości. Najkorzystniejszym miejscem dla tego gatunku są wilgotne tereny w pobliżu cieków wodnych – brzegi rowów melioracyjnych, kanałów odprowadzających wodę, brzegi rzek czy oczek wodnych. Barszcz Sosnowskiego stwarza zagrożenie przez wydzielanie olejków eterycznych, w którego składzie znajdują się powodujące oparzenia furanokumaryny. Związki te pełnią dla rośliny funkcje ochronne i mogą znajdować się w każdej jej części – łodydze, liściach czy kwiatach. Te substancje są bardzo niebezpieczne dla ludzi, gdyż kontakt z nimi powoduje oparzenia drugiego, a nawet trzeciego stopnia. Przy wysokiej temperaturze powietrza wystarczy tylko znaleźć się w pobliżu rośliny, by doznać poparzeń, bo niebezpieczne związki wydostają się na zewnątrz w formie oprysku. Objawy poparzenia mogą pojawić się dopiero po kilkunastu do kilkudziesięciu minutach, co sprawia, że zagrożenie nie jest zauważalne od razu. Kontakt z tą rośliną jest szczególnie niebezpieczny dla dzieci i alergików.

Barszcz Sosnkowskiego stanowi także zagrożenie dla zwierząt ze względu na to, że jest rośliną dominującą dla innych przedstawicieli miejscowej flory. Wyrządza szkody także w lasach.

W związku z powyższym teren pod kątem występowania barszczu Sosnowskiego monitorują także leśnicy. Najwięcej tej inwazyjnej i groźnej rośliny występuje na obszarze Nadleśnictwa Radom. Leśnicy trzeci rok z rzędu pozyskali środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie na walkę z barszczem Sosnowskiego. Działania te wspiera również Zarząd Okręgowy Ligi Ochrony Przyrody w Radomiu. W 2021 r. przeprowadzono  inwentaryzację miejsc występowania barszczu Sosnowskiego. Trzynaście takich miejsc zlokalizowano w leśnictwie Łaziska. Łączna powierzchnia, na jakiej występuje barszcz Sosnowskiego w Nadleśnictwie Radom, to 1,35 ha.

Na terenie powiatu radomskiego znajduje się 25 stanowisk tej niebezpiecznej rośliny. Zwalczanie barszczu Sosnowskiego odbywa się w formie mieszanej. Działania są podejmowane cztery razy w roku, przez naprzemienne mechaniczne wykaszanie roślin i po 2 do 3 tygodniach stosowaniu zabiegów z użyciem środków ochrony roślin.

Barszcz Sosnowskiego został sprowadzony do Polski w latach 50-tych XX w., do celów badawczych nad wykorzystaniem tej rośliny, jako wydajnej paszy dla bydła. Dwie dekady później uprawiano ją niemal we wszystkich ośrodkach rolniczych m.in. na Mazowszu, na gruntach PGR w Łaziskach. Okazało się, że wartości paszowe są znacznie mniejsze, niż się początkowo spodziewano. Z czasem roślina przeniknęła do naturalnego środowiska, gdzie jej obszar występowania, pozbawiony kontroli, ciągle się poszerzał.