W Powstaniu Styczniowym uczestniczyło wielu cudzoziemców oraz Polaków o zagranicznej genealogii. Choćby Narcyz Figietti.
– Był wnukiem włoskiego rzemieślnika, przybyłego do Polski w roku 1773 z Ferrary, specjalizującego się w wytwarzaniu ram do obrazów. Na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego współpracował z tak wybitnymi malarzami jak Canaletto czy Bacciarelli, tez włoskiego pochodzenia. Wkrótce po pojawieniu się w Warszawie Figietti poślubił Ałdonę Todorowę, córkę kupca bułgarskiego pochodzenia. Doczekali się syna imieniem Stojan – mówi historyk, Maciej Bogdanowicz-Poremba.
Stojan Figietti ukończył na Szkołę Rycerską i walczył pod komenda księcia Józefa Poniatowskiego w bitwach pod Dubienką i Zieleńcami oraz uczestniczył w wojnach napoleońskich: wyprawie na Moskwę oraz starciu pod Lipskiem. W 1815 roku kupił niewielki folwark we wsi Klwatka Królewska (gmina Gózd, powiat radomski), gdzie poślubił jego dziedziczkę Elwirę Gozdowiankę.
– Doczekali się dwu córek oraz syna, Narcyza, kontynuującego patriotyczne tradycje. Bił się w Powstaniu Krakowskim 1846 roku, następnie pod dowództwem Generała Józefa Bema walczył w Wiośnie Ludów. Potem znalazł się we Francji, gdzie wstąpił do Legii Cudzoziemskiej. Stacjonwał w północnej Afryce przez ponad dekadą. Do Polski powrócił na wieść, że szykowany jest kolejny zryw niepodległościowy – dodaje Bogdanowicz-Poremba.
Wprawiony w wojaczce legionista zorganizował ponad dwustuosobowy oddział konny, operujący w regionie radomskim oraz świętokrzyskim. 23 stycznia 1863 roku przeprowadził brawurowy szturm na kompanię saperów rosyjskich w Jedlni. Mianowany przez powstańczego dyktatora, generała Mariana Langiewicza majorem, walczył m.in. pod: Kowalą, Rusinowem oraz Solcem.
– Niezmiernie mobilna konnica Figiettiego wyróżniała się odwaga i prezencją. Nosiła amarantowe koszule spinane w pasie klamrą, granatowe kurtki i spodnie, palone buty z ostrogami, amarantowe czapki ułańskie ozdobione galonami i brokatem. Każdy powstaniec dysponował karabinkiem, pałaszem, pistoletem, nożem i lancą – konkluduje Bogdanowicz-Poremba
Po upadku powstania Figietti, poszukiwany przez carskich żandarmów, schronił się w zaborze austriackim Tam pracował – jako koniuszy – we dworze Wojnarowa. Zmarł w roku 1891.
(TO-RT)