Radom: Wręczenie odznaczeń państwowych

W tym tygodniu w Radomiu wręczono 9 odznaczeń państwowych. Trafiły one do osób zaangażowanych w działalność patriotyczną i wolnościową.

Do uroczystości doszło w środę, 15 marca, w Delegaturze Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu. W wydarzeniu uczestniczył m.in. Artur Standowicz, wicewojewoda mazowiecki i Krzysztof Murawski, kierownik delegatury Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu. Łącznie wręczono 9 odznaczeń państwowych – 7 Krzyży Kawalerskich Orderu Odrodzenia Polski oraz 1 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski i 1 Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości.

To ostatnie wyróżnienie przyznano Jerzemu Ryszardowi Kłosowskiemu. W czasie wojny zajmował się przekazywaniem informacji, a także żywności do Getta Warszawskiego. W trakcie Powstania Warszawskiego zajmował stanowisko w plutonie sanitarnym „Granat” Okręgu Warszawa AK na Mokotowie. Ponadto pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Okręgu AK w Radomiu. W  imieniu Jerzego Ryszarda Kłosowskiego wyróżnienie odebrała jego córka – Małgorzata Ochacka, która po uroczystości zabrała głos w imieniu wszystkich odznaczonych.

Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski uhonorowano Józefę Gorycę. W jej imieniu order odebrał syn – Zbigniew Goryca. Józefa Goryca w trakcie drugiej wojny światowej prowadziła tajne nauczanie dzieci i dorosłych. Nauczała geografii, historii i języka polskiego. Od lipca 1944 r. do czasu przejścia na emeryturę w 1971 r. była nauczycielką w szkole podstawowej w Jedlni-Letnisku.

Krzyże Kawalerskie Orderu Odrodzenia Polski otrzymali:

– Henryk Leszek Szczęsny – czynny uczestnik strajku radomskiego odbywającego się 25 czerwca 1976 r. W tym czasie w Radomiu, a także w Ursusie i Płocku miały miejsce pochody i demonstracje, zakończone starciami z Milicją Obywatelską. Henryka Szczęsnego zatrzymano i tymczasowo aresztowano. Oskarżono go w sądzie m.in. o udział w zbiegowisku publicznym, którego uczestnicy dopuścili się gwałtownego zamachu na funkcjonariuszy publicznych;

– Ryszard Kurasiewicz – 31 sierpnia 1983 r. uczestniczył w demonstracji pod kamieniem upamiętniającym wydarzenia radomskiego Czerwca 1976 r. Za ten czyn zatrzymano go, a następnie tymczasowo aresztowano. Trafił do radomskiego aresztu śledczego;

– Teodora Gaca – aktywnie działała w Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność”. Dystrybuowała na terenie Radomia i okolic materiały niedopuszczone do rozpowszechniania. Za posiadanie nielegalnych wydawnictw zatrzymał ją Wydział Śledczy Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Radomiu;

– Andrzej Ryszard Matysiak – po wprowadzeniu stanu wojennego działał w strukturach konspiracyjnych Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Zajmował się tam kolportażem wydawnictw podziemnych;

– Stanisława Lis – działaczka Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” w Radomskich Zakładach Przemysłu Skórzanego „Radoskór”. W późniejszym czasie, gdy zdelegalizowano związek i wprowadzono stan wojenny dalej działała w podziemnych strukturach „Solidarność”. Kolportowała niedopuszczone przez cenzurę materiały (m.in. pismo „Wolny Robotnik”). Ponadto zbierała pieniądze dla internowanych i ich rodzin, utrzymywała kontakt z opozycją z terenu Radomia, a także czynnie uczestniczyła w organizowanych Mszach za Ojczyznę;

 – Władysław Pająk – uczestnik wydarzeń z 25 czerwca 1976 r. w Radomiu. W 1980 r. został jednym ze współzałożycieli i działaczy Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” w Zakładach Metalowych im. gen. Waltera w Radomiu. W latach 80. XX w. działał w strukturach podziemnej „Solidarności”, gdzie dystrybuował podziemne wydawnictwa. Ponadto w tym czasie organizował zbiórki pieniężne i inną pomoc materialną dla internowanych kolegów, a także członków ich rodzin;

– Jerzy Wojciech Wdowiak – od 1980 r. należał do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Zajmował się także kolportażem zakazanej przez cenzurę prasy, m.in. „Tygodnika Mazowsze” za co pobierał pieniądze, przekazywane następnie na podziemną działalność „Solidarności”. Po wprowadzeniu stanu wojennego był także jednym z głównych inicjatorów manifestacji organizowanych w Zakładach Metalowych, a w latach późniejszych aktywnym działaczem „Solidarności”, reprezentujących pracowników radomskich Zakładów Metalowych.

To nie były jedyne odznaczenia państwowe, wręczone w ciągu kilku ostatnich dni w województwie mazowieckim. Artur Standowicz przyznał kilkanaście wyróżnień, podczas uroczystości w Mazowieckiem Urzędzie Wojewódzkim w Warszawie, która odbyła się w piątek, 17 marca.

Zgodnie z ustawą z dnia z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach, Order Odrodzenia Polski jest nagrodą za wybitne zasługi położone w służbie Państwu i społeczeństwu. Ustanowiono go w 1921 r. Dzieli się na pięć klas:

klasa I – Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski,

klasa II – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,

klasa III- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,

klasa IV – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,

klasa V – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości  ustanowiono w 2018 r., na pamiątkę stulecia odrodzenia się państwa polskiego. Wyróżnienie przyznawane jest obywatelom polskim, którzy od czasu odzyskania niepodległości przez Państwo Polskie w 1918 r. przyczyniali się do budowania i wzmacniania suwerenności, niepodległości, kulturowej tożsamości i materialnej pomyślności Rzeczypospolitej.