Radom: Pisarka zapomniana

Felicja Kruszewska (1897-1943) uprawiała szereg form literatury. Poezję, dramaturgię, nowelistyką, reportaż…

– Wywodziła się z Podola, kształciła w Petersburgu oraz Warszawie. Debiutowała pisarsko w 1921 roku na łamach sławnego periodyku „Skamander”. Często publikowała w prasie II Rzeczpospolitej. Dziennikach: „Robotnik”, “Słowo”, “Czas” oraz ‘”Ilustrowany Kurier Codzienny”. A także tygodnikach: „Bluszcz”, „Wiadomości Literackie”, „Droga” i “Światowid” – mówi literaturoznawca, Cezary Dąbrowski.

Jesienią 1939 r. Kruszewska przeprowadziła się do Radomia – ponieważ jej warszawskie mieszkanie zostało całkowicie zniszczone podczas bombardowania miasta przez Niemców. Działała w podziemiu. Redagowała prasę konspiracyjną. Współuczestniczyła w tajnym nauczaniu młodzieży.  Aresztowana w łapance, zmarła w radomskim więzieniu. 

– Jest osobą niemal zupełnie zapomnianą. Jej zbiory liryków: “Przedwiośnie” , “Stąd dotąd”, “Siano”, czy “Twarzą na zachód” nie przetrwały próby czasu. Udało się to za to jedynemu w jej dorobku dramatowi – “Sen”, którego prapremiera miała miejsce w Teatrze Reduta, prowadzonym przez Juliusza Osterwą. Po drugiej wojnie światowej sztukę tą wystawiano dwukrotnie. W roku 1974 roku inscenizował ją Stanisław Hebanowski na deskach gdańskiego Teatru Wybrzeże, zaś dwa lata później adaptacji podjął się Jerzy Dobrowolski na scenie stołecznego Teatru Rozmaitości – konkluduje Dąbrowski.

Niedawno ukazała się obszerna publikacja o Felicji Kruszewskiej, autorstwa Izoldy Kiec pt. “Pisane wiatrem na skórze. Utwory wybrane z biografią w tle.” (wyd. Instytut Kultury Popularnej). Znajdziemy tu fascynującą opowieść o życiu pisarki, w tym fotografie i dokumenty, a także wiele jej dzieł, które z pewnością zachwycą odkrywców literatury. 

(TO-RT)