1 marca wpisał się już w kalendarium świąt narodowych. W tym roku święto uczestników antykomunistycznej konspiracji obchodzimy bowiem po raz dziesiąty.
Centralne uroczystości miały miejsce w Warszawie, na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie w kwaterze zwanej Łączką potajemnie grzebano patriotów, zamordowanych w majestacie komunistycznego bezprawia.
– „Żołnierze Wyklęci walczyli po stronie dobra, a ich komunistyczni oprawcy reprezentowali imperium zła” – mówił premier Mateusz Morawiecki, uczestniczący w obchodach – „Winni jesteśmy im nie tylko pamięć, ale i kontynuację ich dzieła, które zmierzało ku temu, by Polska stała się wolna, niepodległa, demokratyczna, lecz także silna, bezpieczna i dostatnia” – akcentował szef polskiego rządu
Z racji pandemii uroczystości są jednak w tym roku skromniejsze. Dotyczy to również regionu radomskiego. Wszędzie obowiązują limity osobowe.
W szydłowieckim kościele pod wezwaniem św. Zygmunta celebrowano mszę zamówioną przez lokalne władze. Po nabożeństwie delegacja udała się do Parku Niepodległości, gdzie pod Obeliskiem Pamięci Żołnierzy Zrzeszenia „Wolność Niepodległość” zapaliła znicze.
W Radomiu mszę św. ku czci Niezłomnym odprawiono w Kościele Garnizonowym, następnie przedstawiciele władz komunalnych oraz miejscowej agendy IPN-u złożyli kwiaty pod pomnikiem Żołnierzy WiN
Msze święte w intencji Wyklętych odbyły się również w kościołach: Grójca, Przysuchy, Białobrzegów, Warki, Nowego Miasta nad Pilicą, Skaryszewa, Iłży, Jedlińska, zaś w Jedlni Letnisku modlono się przed pomnikiem majora Franciszka Jaskulskiego “Zagończyka”.
W Kozienicach otwarto wystawę „Bić się do końca. Podziemie niepodległościowe w regionie radomskim w latach 1945–50”, przygotowaną przez dr. Krzysztofa Busse i dr. Arkadiusza Kutkowskiego z Delegatury IPN w Radomiu we współpracy z Muzeum Regionalnym w Kozienicach im. prof. Tomasza Mikockiego
W Zwoleniu obchody – kościelne i świeckie – zaplanowano na niedzielę, 7. marca.
Natomiast towarzyszący rokrocznie świętu Bieg Tropem Wilczym – organizowany w licznych powiatach i gminach Radomskiego – został tym razem przesunięty na 16 maja. Oczywiście także z powodu rygorów epidemicznych
„Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie ojczyzny” – napisał w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński, który podjął inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia tego święta, zaproponowanego przez ówczesnego prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Janusza Kurtykę. Data 1 marca nie jest przypadkowa. Tego dnia w 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała komuniści zakopali w nieznanym miejscu.
Temat Żołnierzy Wyklętych stał się szerzej znany dopiero na początku lat 90-tych XX wieku. Stało się to w dużej mierze dzięki wystawie „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”, przygotowanej w 1993 r. przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim.
(TO-RT)
Źródła: ipn.gov.pl, radom.pl, szydlowiecpowiat.pl, kozienice.pl