Projekt zmian: Prawo po stronie dzieci!

Propozycje zmian ustawowych w prawie, przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości, mają pomóc dzieciom czuć się bezpiecznie w czasie postępowania karnego.

Bezpłatna pomoc prawna, wskazówki zrozumiałe dla najmłodszych czy szkolenia dla sędziów z zasad kontaktu z dziećmi to tylko niektóre ze zmian związanych z nowelizacją przepisów Kodeksu postępowania karnego, Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego czy Prawa o ustroju sądów powszechnych. Dotyczyć one będą zarówno pokrzywdzonych, jak i świadków przestępstw.

„– Cieszę się, że właśnie w Tygodniu Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem mogę przedstawić projekt, który realizuje postulaty środowisk walczących o prawa osób najsłabszych, zwłaszcza dzieci. Myślę, że podobnie jak w przypadku ustawy antyprzemocowej, również te propozycje spotkają się z dobrym przyjęciem i zostaną jednogłośnie przegłosowane przez polski parlament.” – podkreślił wiceminister sprawiedliwości Marcin Romanowski, który nadzorował prace nad projektem.

Prawnik pomoże

Nowe rozwiązania zagwarantowane ustawą zapewnią dzieciom dostęp do profesjonalnego, prawnego wsparcia z urzędu, bez względu na sytuację materialną. Prawnik pomoże lepiej zrozumieć sytuację i pokonać wstyd i strach. Dzieci pokrzywdzone, szczególnie jeśli chodzi o przemoc seksualną, przeżywają wewnętrzny dramat, dlatego ta pomoc jest im bardzo potrzebna. Dodatkowo, reprezentant prawny ma być także wsparciem dla opiekunów dziecka.

Obrazkowe wskazówki

Kolejną nowością zaprezentowaną podczas wczorajszej konferencji przez wiceministra Romanowskiego mają być nowe zasady komunikacji z dziećmi. W tym celu opracowane zostaną wskazówki graficzne – odpowiedniki pouczeń dla dorosłych. „Najmłodsi pokrzywdzeni i świadkowie przestępstw powinni wiedzieć, dlaczego składają zeznania. Muszą też zrozumieć przysługujące im prawa. Dzięki obrazkowym wskazówkom dowiedzą się również, kogo w razie potrzeby poprosić o pomoc, którą powinni uzyskać na każdym etapie dotyczącego ich postępowania.” – informuje ministerstwo.

Szkolenia i ochrona

W projekcie przewidziano również szkolenia dla sędziów, aby łatwiej im było komunikować się z dziećmi. Dotyczyć one będą również zagadnień z psychologii dziecięcej i przyjaznych sposobów przesłuchiwania.

Ważną zmianą będzie też odgórne zarządzenie prowadzenia całości postępowania w sprawach związanych z przemocą seksualną z wyłączeniem jawności. Do tej pory każdorazowo decydował o tym sędzia. Wyjątkiem będzie tylko sytuacja, w której jawności zażąda pokrzywdzony. Kolejną istotną korektą prawa zamieszczoną w projekcie jest wprowadzenie generalnej zasady zakazu zadawania pokrzywdzonym intymnych pytań na tematy związane z seksualnością, co zawsze wiązało się z dodatkowym stresem.

Nowe standardy

Dzięki nowym przepisom Ministerstwo Sprawiedliwości zyska większy wpływ na zapewnienie przesłuchiwanym dzieciom lepszych warunków w przeznaczonych do tego pomieszczeniach, tzw. przyjaznych pokojach. Resort pomoże też sfinansować sprzęt, jaki ma być do nich zakupiony.

W propozycjach ministerstwa znalazło się także szczególne traktowanie osób pokrzywdzonych i świadków, stosowane do osiągnięcia przez nich pełnoletności. Dotąd było to do lat 15.

Warto wspomnieć też o tym, że po zmianach ze szczególnego sposobu składania zeznań będzie mogło skorzystać dziecko będące pokrzywdzonym lub świadkiem każdego przestępstwa, gdy wymaga tego ochrona jego stanu zdrowia psychicznego. Do tego każde dziecko będzie mogło wskazać osobę dorosłą, która będzie dla niego wsparciem podczas kontaktu z wymiarem sprawiedliwości.

Informacja o skazanym

Dzięki nowym przepisom pokrzywdzony otrzyma informację z urzędu o tym, że sprawca przestępstwa opuścił zakład karny. Jeżeli jednak pokrzywdzony uzna, że nie chce takiej wiedzy, będzie mógł od tego prawa odstąpić. Dotąd wniosek o uzyskanie takiej informacji trzeba było składać samemu. Jednocześnie pokrzywdzony otrzyma informację na temat możliwości uzyskania wsparcia z Funduszu Sprawiedliwości. Informacja zawierać będzie wykaz pobliskich ośrodków udzielających pomocy. 

Wytyczne Rady Europy

Przygotowany przez Ministerstwo projekt zmian jest realizacją wytycznych Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie wymiaru sprawiedliwości przyjaznego dzieciom. „Dostosowują również polskie przepisy do dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, a także ustanawiającej minimalne normy w dziedzinie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw.” – podaje Ministerstwo Sprawiedliwości.

Źródło: gov.pl