Grabów nad Pilicą to średniowieczna osada położona na południe od Warki.
W XVIII w. własność Józefa Pułaskiego, starosty wareckiego, ojca Kazimierza, następnie Brochockich, Witkowskich i Komornickich. Tu urodziła się Maria Komornicka (1876-1948), poetka okresu Młodej Polski. Podczas hitlerowskiej okupacji miejsce licznych akcji partyzanckich. 9 maja 1943 r. w odwet za rozbicie posterunku żandarmerii Niemcy przeprowadzili pacyfikację wsi, rozstrzeliwując 12 jej mieszkańców. W końcu lipca 1944 r. oddział AK kpt. Romana Siwka – „Heleny” opanował tutejszą stację kolejową, ułatwiając uchwycenie przyczółka warecko-magnuszewskiego. W czasie walk na przyczółku wieś wraz z zabytkowym dworem zostały zniszczone.
Pierwszy kościół z XVI w. spłonął w XVIII, następny ufundował w 1776 r. podkomorzy królewski Ignacy Walewski. Również on spalił się podczas pożaru spowodowanego piorunem w roku 1906. Obecny – świątynia św. Trójcy – powstał w l. 1907-12 przy wsparciu finansowym hr. Jana Zamojskiego. Zniszczony podczas II wojny światowej został odtworzony w latach 1950-53. To budowla w stylu neoromańskim.
We wsi znajduje się dość duży cmentarz z czasów I wojny światowej. Zidentyfikowano 86 krzyży żeliwnych, ale liczba pochowanych tu żołnierzy jest znacznie wyższa. Na nekropolii umieszczono obelisk z płytą upamiętniającą 17 z mieszkańców Grabowa i okolic poległych w wojnie z bolszewikami.
Na północ od wsi wznosi się zbudowany z cegły ostrosłup na czworobocznej podstawie, otynkowany i ozdobiony wnękami, zwieńczony żelaznym krzyżem. Wedle legendy spoczywa tam szwedzki generał z okresu „Potopu”.
(TO-RT)
Źródło: L. Herz “Wędrówki mazowieckie”