• Zgłoś nam!
  • Radomskie Wiadomości
    • Radom
    • Powiat Białobrzeski
    • Powiat Grójecki
    • Powiat Kozienicki
    • Powiat Lipski
    • Powiat Radomski
    • Powiat Przysuski
    • Powiat Szydłowiecki
    • Powiat Zwoleński
  • Kultura
  • Uzyskaj Pomoc
  • Kronika Policyjna
  • Sport
  • Zdrowie
  • Kontakt
czwartek, 17 lipca, 2025
  • Login
Radomskie.info | Portal Informacyjny
  • Zgłoś nam!
  • Radomskie Wiadomości
    • Radom
    • Powiat Białobrzeski
    • Powiat Grójecki
    • Powiat Kozienicki
    • Powiat Lipski
    • Powiat Radomski
    • Powiat Przysuski
    • Powiat Szydłowiecki
    • Powiat Zwoleński
  • Kultura
  • Uzyskaj Pomoc
  • Kronika Policyjna
  • Sport
  • Zdrowie
  • Kontakt
No Result
View All Result
Radomskie.info | Portal Informacyjny
No Result
View All Result

Bez broni nie da się walczyć z Niemcami. Pistolety, granaty i miotacze ognia dla podziemnej armii

Redakcja Radomskie.info by Redakcja Radomskie.info
22 lutego, 2021
in Radomskie, Uncategorized, Z KRAJU
0

Polski partyzant w hełmie wz. 31 ze Stenem,fot. wikipedia

0
SHARES
78
VIEWS
Udostępnij na FacebookuUdostępnij na Twitterze

Uzbrojenie było tym, czego najbardziej potrzebowali żołnierze polskiej armii podziemnej walczącej w czasie wojny z Niemcami. Trudności z dostępem do broni rozwiązywano na różne sposoby. Jednym z nich była działalność konspiracyjnych warsztatów zbrojeniowych. Uzbrojenie dla partyzantów produkowano również w regionie radomskim. 

Produkcja – chociaż odbywała się w warunkach konspiracyjnych – wiązała się z ogromnym zagrożeniem. Osobom w nią zaangażowanym groziła śmierć z rąk Niemców. Ważne było zachowanie jak najwyższych środków ostrożności.

Konspiracyjne montownie produkowały głównie pistolety maszynowe (peemy), oparte na konstrukcji brytyjskiego „Stena”. Przemawiała za tym stosunkowo prosta konstrukcja. – „Niektóre zespoły, włącznie z kooperantami, wytwarzały niemal wszystkie części peemów (pistoletów maszynowych – przyp. red), ale bez luf czy magazynków, dostarczanych przez wyspecjalizowane warsztaty. Inne placówki samodzielnie rozwiązywały problem gwintowania, wytwarzając dla siebie lufy, podobnie jak i magazynki” – pisze Kazimierz Satora w pracy zatytułowanej „Produkcja uzbrojenia w polskim ruchu oporu 1939-1944”. Wzór pistoletu „Sten” powstał w 1941 r. i jeszcze w latach 50. stanowił podstawowy pistolet maszynowy królewskiej armii  brytyjskiej.

„Steny” z Radomia sprawdziły się w walce z Niemcami

„Steny” zwane „genami” wytwarzano w radomskiej chorągwi Szarych Szeregów, pod kierownictwem Henryka Jarosza ps. „Lemiesz”. Powstało tam 15 peemów, które wykorzystał w walce z Niemcami 72 Pułk Piechoty AK im. płk. Dionizego Czachowskiego, zwany też pułkiem 72 Piechoty AK Ziemi Radomskiej. Stanowiło to znaczne wsparcie dla oddziału, ponieważ pistolety maszynowe od podziemnej wytwórni stanowiły w początkowej fazie organizacji prawie 1/3 wszystkich peemów posiadanych przez pułk. Pod koniec września 1944 r. w ramach akcji „Burza” pułk stoczył całodzienną bitwę z Niemcami w Lasach Przysuskich, w okolicach wsi Gałki i Stefanów. Następnie zaatakował niemiecki garnizon w Przysusze. A na początku października bił się z okupantami pod Eugeniowem.

„Steny” powstawały też w warsztacie ślusarsko-rusznikarskim żołnierza Batalionów Chłopskich Antoniego Mijala w Wólce Gostomskiej koło Mogielnicy. W latach 1943-1944 r wykonano 7 peemów, które trafiły do działających w okolicy organizacji podziemnych.

„…na Tygrysy mają VISy…”. Z Radomia do powstania  

Słowa z „Pałacyku Michla”, jednej z najpopularniejszych piosenek z Powstania Warszawskiego nie są przypadkowe. Powstańcy byli uzbrojeni w legendarne pistolety z Fabryki Broni w Radomiu. Montowano je w konspiracyjnych wytwórniach z części wykradanych z fabryki. 15 pracowników zakładu zapłaciło za to życiem. Jesienią 1942 r. po potyczce z partyzantami w podradomskich Rożkach, Niemcy zdobyli kilka pistoletów VIS. Zorientowali się jak powstały. W zemście – na oczach całej załogi – powiesili 15 robotników.

Imponująca skala konspiracyjnych wytwórni środków walki

Konspiracyjna produkcja szczególnej dynamiki nabrała w 1943 r. Wtedy zwiększyła się liczba zakonspirowanych wytwórni zbrojeniowych. Na dużą skalę produkowano granaty, które były najpopularniejszym środkiem walki wytwarzanym w konspiracji. Spod ręki konspiracyjnych zbrojmistrzów wychodziły środki dywersyjne, np. materiały wybuchowe, miotacze płomieni, miny, bomby zegarowe, środki zapalające, rakiety sygnalizacyjne, środki chemiczne i techniczne wykorzystywane do działań sabotażowych w przemyśle i kolejnictwie okupanta (m.in. kliny kolejowe, klucze do rozkręcania szyn, „żabki” do dziurawienia opon).

– „W efekcie dorobek w zakresie konstrukcji i wyrobu broni na ziemiach polskich przybrał imponujące rozmiary. Stawia to Polskę w czołówce krajów okupowanej Europy” – ocenia Satora.

Źródło:

Wojciech Borzobohaty, „Jodła”. Okręg radomsko-kielecki ZWZ-AK 1939-1945, PAX, Warszawa 1988.

Kazimierz Satora, Produkcja uzbrojenia w polskim ruchu oporu 1939-1944, Wyd. MON, Warszawa 1985.

WAWS

Tags: AKbombyFabryka Broni w RadomiugranatyLasy Przysuskiemiotacze ogniapartyzancipeempistolet maszynowy StenPowstanie WarszawskiePrzysuchaRadomVISWola Gostomska
Redakcja Radomskie.info

Redakcja Radomskie.info

Zapamiętaj ten numer! +48 222 309 900 – to numer SOS – Linia Pomocy Pokrzywdzonym

by Redakcja Radomskie.info
21 lutego, 2022
0
Zapamiętaj ten numer! +48 222 309 900 – to numer SOS – Linia Pomocy Pokrzywdzonym
Prawo

Jesteś ofiarą przestępstwa? Świadkiem? Doznajesz przemocy np. w rodzinie? Czujesz się osamotniony? Szukasz pomocy? Zadzwoń na numer +48 222 309...

Read more

Dom bezpiecznym miejscem!

https://www.youtube.com/watch?v=7ZUmk2pQQ8c
No Result
View All Result

Gdzie uzyskać bezpłatną pomoc prawną?

Prokuratura Bodnara umarza śledztwo w sprawie Tomasza Grodzkiego.
Kraj

Prokuratura Bodnara umarza śledztwo w sprawie Tomasza Grodzkiego.

17 lipca, 2025
11 lipca – święto państwowe upamiętniające ofiary ludobójstwa na Kresach.
Kraj

11 lipca – święto państwowe upamiętniające ofiary ludobójstwa na Kresach.

11 lipca, 2025
Rząd rezygnuje z ochrony frankowiczów. Dlaczego Bodnar ustępuje pod presją banków?
Kraj

Rząd rezygnuje z ochrony frankowiczów. Dlaczego Bodnar ustępuje pod presją banków?

10 lipca, 2025

Kto może uzyskać bezpłatną pomoc prawną?

Ostatnie wpisy

  • Prokuratura Bodnara umarza śledztwo w sprawie Tomasza Grodzkiego.
  • 11 lipca – święto państwowe upamiętniające ofiary ludobójstwa na Kresach.
  • Rząd rezygnuje z ochrony frankowiczów. Dlaczego Bodnar ustępuje pod presją banków?
  • Zandberg twierdzi, że Tusk daje się czołgać Niemcom ws. Schengen, a potem grzecznie milczy.
  • Ulmowie – dom pełen wiary i miłości. Wspomnienie błogosławionej rodziny z Ulmów

Skontaktuj się z nami!

Serdecznie zapraszamy do kontaktu, nasza redakcja czeka na e-maile o Państwa problemach, wydarzeniach mających miejsce na terenie Radomia i okolic, organizacji ciekawych wydarzeń!

Nasz e-mail: [email protected]
Na Facebooku: Radomskie.info - Informacje z Regionu
Pewna praca w Twojej okolicy? Policja rekrutuje!
Kozienice

Pewna praca w Twojej okolicy? Policja rekrutuje!

31 grudnia, 2020
Radom: Żołnierz udusił żonę? Niebawem zapadnie wyrok
Kronika Policyjna

Radom: Żołnierz udusił żonę? Niebawem zapadnie wyrok

22 stycznia, 2021

Tagi:

Białobrzegi (170) dofinansowanie (182) drogi (169) dzieci (149) Fundusz Sprawiedliwości (156) Grójec (174) historia (519) inwestycja (315) inwestycje (163) KMP Radom (462) koncert (142) Konkurs (136) Kozienice (174) KPP Grójec (214) Kultura (525) muzyka (197) mzdik radom (155) patriotycznie (454) Pionki (182) policja (848) Policja Radom (352) pomoc (359) pomoc pokrzywdzonym (724) Powiat Białobrzeski (279) Powiat Grójecki (517) powiat kozienicki (299) powiat lipski (188) powiat przysuski (226) powiat radomski (880) powiat szydłowiecki (256) Powiat Zwoleński (251) przestępstwo (197) Radom (2424) radomskie (1177) region radomski (654) sport (327) Straż Pożarna (225) Szydłowiec (147) sąd (204) województwo mazowieckie (150) wydarzenie (209) wypadek (328) wystawa (152) zatrzymanie (148) Zwoleń (138)
Sfinansowano ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.

Copyright © 2021 Stowarzyszenie Przyjaciół Zdrowia - Wszelkie prawa zastrzeżone

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Zarządzaj zgodą
Aby zapewnić jak najlepsze wrażenia, korzystamy z technologii, takich jak pliki cookie, do przechowywania i/lub uzyskiwania dostępu do informacji o urządzeniu. Zgoda na te technologie pozwoli nam przetwarzać dane, takie jak zachowanie podczas przeglądania lub unikalne identyfikatory na tej stronie. Brak wyrażenia zgody lub wycofanie zgody może niekorzystnie wpłynąć na niektóre cechy i funkcje.
Funkcjonalne Zawsze aktywne
Przechowywanie lub dostęp do danych technicznych jest ściśle konieczny do uzasadnionego celu umożliwienia korzystania z konkretnej usługi wyraźnie żądanej przez subskrybenta lub użytkownika, lub wyłącznie w celu przeprowadzenia transmisji komunikatu przez sieć łączności elektronicznej.
Preferencje
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest niezbędny do uzasadnionego celu przechowywania preferencji, o które nie prosi subskrybent lub użytkownik.
Statystyka
Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do celów statystycznych. Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do anonimowych celów statystycznych. Bez wezwania do sądu, dobrowolnego podporządkowania się dostawcy usług internetowych lub dodatkowych zapisów od strony trzeciej, informacje przechowywane lub pobierane wyłącznie w tym celu zwykle nie mogą być wykorzystywane do identyfikacji użytkownika.
Marketing
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest wymagany do tworzenia profili użytkowników w celu wysyłania reklam lub śledzenia użytkownika na stronie internetowej lub na kilku stronach internetowych w podobnych celach marketingowych.
Zarządzaj opcjami Zarządzaj serwisami Zarządzaj {vendor_count} dostawcami Przeczytaj więcej o tych celach
Zobacz preferencje
{title} {title} {title}
No Result
View All Result
  • Zgłoś nam!
  • Radomskie Wiadomości
    • Radom
    • Powiat Białobrzeski
    • Powiat Grójecki
    • Powiat Kozienicki
    • Powiat Lipski
    • Powiat Radomski
    • Powiat Przysuski
    • Powiat Szydłowiecki
    • Powiat Zwoleński
  • Kultura
  • Uzyskaj Pomoc
  • Kronika Policyjna
  • Sport
  • Zdrowie
  • Kontakt

Copyright © 2021 Stowarzyszenie Przyjaciół Zdrowia - Wszelkie prawa zastrzeżone

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.ZgodaPolityka prywatności